Słowniku staropolskim
-
przyczynowe temu9.04.20109.04.2010Dzień dobry,
jedna z moich koleżanek bardzo często używa zwrotu temu zamiast dlatego czy ponieważ (lub choćby nawet pospolitego bo). Przykładowo:
– Dlaczego nie odebrałaś telefonu?
– Temu, że byłam zajęta.
Chciałabym dowiedzieć się, czy jest to forma poprawna i nie powinna mnie razić, ponieważ na przykład nie używa się jej tylko w Warszawie (gdzie się wychowałam, koleżanka pochodzi z Białegostoku – mówi, że tam to powszechne), czy jednak błędna. -
Sady30.10.201930.10.2019Opisując wygląd swojej koleżanki, moja mama określiła ją słowem sada. Nigdy nie spotkałem się z takim słowem, więc poprosiłem o wyjaśnienie. Sady to według niej ktoś o ciemnej karnacji. Dodała, że często słyszy takie określenie, jednak znajomi, których o to zapytałem, go nie znają. Czy taki przymiotnik rzeczywiście funkcjonuje? Czy może jest to regionalny synonim słowa śniady albo smagły? Te słowa są zbliżone w brzmieniu i znaczeniu.
Z góry dziękuję za odpowiedź.
-
sajerz25.01.200525.01.2005Witam. Czy słowo sajerz pochodzi od słowa saje, które notuje Słownik wileński oraz Encyklopedia staropolska? Dziękuję.
-
Siemianowice Śląskie11.02.200311.02.2003Panie doktorze,
jestem pracownikiem muzeum w Siemianowicach Śląskich. W ostatnim czasie usiłuję dogrzebać się do źródeł nazwy miasta. Wg niemieckiej monografii mitycznym założycielem jest rybak Szyman. Inni autorzy podają Siemian, Siemion lub po prostu Szymon. Czy w dawnej polszczyźnie funkcjonowało imię Siemion lub Siemian? Przepraszam, jeśli pytanie jest zbyt szczegółowe; może istnieje słownik imion staropolskich?
Łączę pozdrowienia – Krystian Hadasz -
siercinka5.04.20055.04.2005W wielu słownikach ortograficznych znajdujemy słowo siercinka. Cóż ono oznacza i jaka jest jego etymologia?
Dziękuję. -
strachy na Lachy25.09.200625.09.2006Skoro strachy na Lachy znaczy to tyle co 'nie ma czego się bać', to co mówi ta fraza o Lachach? Że są:
(a) dzielni i odważni (próżny to trud straszyć taki odważny lud);
(b) bojaźliwi (takie strachy obliczone są na wystraszenie co najwyżej Lachów, ale na mnie nie robią najmniejszego wrażenia).
Która z tych interpretacji jest właściwa?
-
śliwić się16.10.201316.10.2013Czy o ranie można powiedzieć, że się śliwi, w znaczeniu że 'źle się goi'? Tak mówiło się u mnie w domu, ale nie znalazłem tego słowa w słownikach. W internecie znalazłem jedynie: śliwić się 'zlewać, spływać, ślimaczyć się' na stronie: http://genezanazwisk.pl/nazwiska-widok-g-wny?title_op=contains&title=&page=337.
-
trumienny, żałobnik czy jeszcze inaczej?31.03.201431.03.2014Czy istnieje w języku polskim (być może staropolskim) jakieś trafne i zwięzłe określenie osoby posługującej przy pogrzebach (zwłaszcza oficjalnych), która zajmuje się przenoszeniem trumny (oczywiście nie samodzielnie)? Polska Izba Pogrzebowa proponuje nazwę żałobnik, ale w języku ogólnym oznacza ona osobę biorącą udział w pogrzebie lub przeżywającą żałobę po zmarłym, stąd mogą powstawać niezręczne dwuznaczności. Czy pasowałaby nazwa trumienny (jak stajenny)?
-
uchetany czy uhetany?11.12.201311.12.2013Szanowni Państwo,
który zapis jest poprawny: uchetany czy uhetany, uchetać czy uhetać? Słowniki jeszcze nie notują tych wyrazów, a uzus jest zróżnicowany. Dziękuję za rozwianie wątpliwości!
Z pozdrowieniami
a. -
wielkopolskie nazwy miejscowe7.01.20107.01.2010Dzień dobry!
W jaki sposób określić, skąd pochodzą nazwy miejscowości: Glesno, Klawek, Komorowo, Rzęskowo i Żelazno? Znajdują się one w województwie wielkopolskim, powiecie pilskim, w gm. Wyrzysk. Szukałam odpowiedzi w różnych słownikach etymologicznych (także nazw miejscowych), jednak bez skutku. Może Państwo pomogą mi znaleźć właściwy trop? Byłabym bardzo wdzięczna.
Życzę spokojnych świąt Bożego Narodzenia i szczęścia w nadchodzącym 2010 roku. Anna P.